Çinceyle ilgili bir kaç bilgiyle baslarsak iyi olacak. Çince alfabesi olmayan, “karakter” olarak adlandırılan resim benzeri şekillere dayanan, yaklaşık 4000 yıl öncesinden günümüze kadar gelmiş “hiyeroglif” diyebileceğimiz bir yazı biçimine sahiptir. Bu karakterlere “Hanzi” denir. Karakterlerin her biri ayrı bir hece, çoğunlukla da ayrı bir kelimeyi ifade eder. Hanzi’nin doğru yazılabilmesi için bu isin öğretmenliğini yapabilecek konumdaki yetkin kişilerden eğitim almak gerekir. Çünkü hanzi yazarken yapacağınız milimetrik bir değişiklik kelimenin anlamını tamamen değiştirebilir. Ayrıca hanzi yazımının doğru olabilmesi için çizgilerin yapılısında izlenecek bir metod vardır. Eğer çizgileri yanlış sırayla yaparsanız kelimeyi yanlış yazmış olma ihtimaliniz yüksektir.
“Pinyin” ise Çince’nin Latin harfleriyle yazılıp okunmasını sağlayan bir sistem olarak 1959 yılında geliştirilmiştir. 21 harf ve dört ses tonu (ā, á, ǎ, à olan dört ton ve tonsuz okunan a) ile yazılabilen pinyin Çince’nin öğrenimini kolaylaştırmak için halen kullanılır.
Çin’de kullanılan yazı dili ortak olsa da okunuşları itibari ile aslında birçok Çince’den bahsedebiliriz. Zaten Çinliler de dillerini konuşma ve yazma Çincesi olarak kesin çizgilerle birebirinden ayırmaktadırlar.
Türkiye’de Çince’nin popüler olması son bir kaç yılda ortaya çıkan bir durum. Sağda solda gözüme çarpan Çince dil okulu reklamları ve Çince öğrenimiyle ilgili yazılarda da belirtildiği gibi Çince öğrenmek zevklidir. Özellikle gramer yapısı olarak basit olan Çincenin Türkçeyle de mantıksal olarak birçok yakinliği var. Ancak unutulmaması gereken nokta su ki her şeyde olduğu gibi Çinceyi de öğrenmek için yetenek ve sistemli çalışma gerekir.
Gramer yapısı basit olan Çincenin yazı ve tonlama kısmına geldiğimizde ise isler tamamen karışır. Tonlamalar ve bize yabancı olan sesler uzun suren uğraşlar sonucunda boğazımızdan cıksa bile Çinceyi sürekli konuşmak için sürekli tonlama yapmak oldukça zordur. Yazıda ise sanırım en şanslı olanlar resim yeteneği olanlardır. Birbiriyle ayni gibi gördüğümüz iki karakter çok minik farklılıklarla aslında birbiriyle ilgisi olmayan iki kelimedir. O minik farkları yakalamak içinse karakterlerin doğru yazılısını çok net bilmek gerekir. Burada bahsedilen karakterlerin bizdeki gibi 29 harf ve basit çizgilerden oluşmadığını belirtmek isin zorluğunu anlamakta yardımcı olabilir.
Yazı dili ve konuşma dili olarak ikiye ayrılan Çincenin her iki yönünü de layıkıyla öğrenebilmek için bu konularda ayrı ayrı caba göstermek gerekir. Öğrenme amacınıza göre dilediğiniz birine ağırlık verebilir ya da ikisini de ayni anda öğrenmek isteyebilirsiniz. Yine de çoğu kişide doğal olarak konuşma dili daha çabuk gelişerek yazı dili bunu takip etmek durumunda kalmaktadır. İki başlık altında ele alırsak:
Konuşma Çincesi
Çince konuşmak şarki söylemeye benzetilebilir. Tonlamaları doğru yaparak düzgün konuşabilmek için sesinizi sürekli akort etmeniz gerekmektedir. Ömrünüzde ilk defa duyduğunuz sesleri çıkarmak için bu sesleri mümkün olduğunca çok duymak gerekmektedir. Bu konuda tek bir sesten Çince kelimeleri duymanın da çok yararlı olduğunu düşünmüyorum. Birden fazla cinliden duyacağınız ayni kelime sizin de tonlamayı doğru yapmanıza katkı sağlayacaktır. Özellikle yeni başlayanlar ya da uzun sure ara verenler için kendi konuştuğu Çincenin tonlama hatalarını ayırt etmek mümkün olmayabilir. Ana dili Türkçe olanlar için Çince avantajlar kadar dezavantajlar da barındırır. Türkce’de bulunan vurgular farkında olmadan Çince konuşurken de ortaya çıkar. Anlamını bildiğimiz Çince bir kelimeyi kullanırken Türkçeden alıştığımız bir vurgu kullanmak en çok karşılaşılan sorunlardan biridir. Örneğin büyük anlamına gelen “da” kelimesi dördüncü tondur, ancak içerdiği anlam sebebiyle biz bunu farklı bir tonda söyleyebiliriz. Ya da cümlelerin sonunda yer alan ikinci ton kelimeleri Türkçe konuşurmuş gibi dördüncü ton olarak hatalı olarak kullanabiliriz. Bu hataların sebebi anlam ve cümle yapılarına Gore farkında olmadan kullandığımız vurgulardır. Halbuki Çince yapısı itibari ile bizim Türkce’den alıştığımız duygu ve vurgu kullanımına uygun değildir.
Bugün doğru olarak öğrendiğiniz ve başarıyla söyleyebildiğiniz bir kelimeyi bir sonraki derste söyleyemediğinizi görmek sizi şaşırtabilir. Ancak iki ders arasında bu kelimeyi kullanmamış ya da duymamışsanız yanlış söylemeniz oldukça doğaldır.
Yazı Çincesi
Bu konuyu da Çince karakterleri okumak ve yazmak olarak ayırabiliriz. Çince karakterleri gördüğünüzde tanıyabilmek için hem ses karşılığını hem de anlamını bilmek gerekir. Yani bir karakteri gördüğünüzde aklınıza ayni anda iki farklı ses gelmelidir. Karakterleri tanımak, okumak sanıldığı kadar zor değildir. Dikkatli bir gözünüz varsa küçük farklılıklar gösteren karakterleri birbirinden ayırt edebilirsiniz.
Tüm yazıların Çince olduğu bir ortamda kişinin gözünün alışması ve karakterleri tanıması da zaten kendiliğinden gelişen bir süreçtir. Daha önce belirttiğim gibi resim yeteneği ya da fotografik hafızaya sahip olanlar Çince yazma konusunda oldukça şanslıdır. Çince klavye kullanmak yazma konusunda oldukça yardımcı olacak bir metoddur. Bugün cinliler bile bilgisayar kullanımının yaygınlığından dolayı bazı karakterlerin elle yazılısını hemen hatırlayamayabilir. Yine de bence elle yazarak Çince çalışmak öğrenme konusunda daha faydalı olabilir. Alıştığımız basit harflerin dışındaki bu karakterleri defalarca yazabilmek ise sağlam bir bilek gerektirir.
Bir yabancıya Çince öğretmek için Pinyin elzem bir yöntemdir. Ancak ilerleyen dönemde Pinyin bana göründüğü gibi başkalarına da yetersiz görünebilir. “Zi” seklinde yazılan bir pinyinin birçok karakter karşılığı yanında kullanıldığı yere Göre ses olarak da farklılaştığını görürüz. Farklı kelimelerde farklı sesler olarak kullanılan “zi” pinyinde sadece “zi” olarak yazılabilir.
Çin’de bile yoğun olarak çalışarak, duyarak, öğrendiğiniz kelimeleri hemen kullanarak uzun vadede öğrenilen Çince’nin Çin dışında verilen bir eğitimle gereğinden fazla zaman alarak öğrenileceğini söylemek yanlış olmaz. Türkiye’de Çince eğitim almış birçok kişinin Çin’e geldikten sonra gecen vaktine üzüldüğünü görmüş biri olarak Çince öğrenmenin en sağlıklı ve hızlı yolunun Çin’de öğrenmek olduğunu söyleyebilirim.
Çince dil eğitimi veren üniversiteler birebirinden farklı olsa da bu okullarda okumanın en büyük avantajı Çin’de yasıyor olmaktır. Düzgün bir eğitimle ilk basta anlamadığınız cümleler, kelime dağarcığınızı genişlettikçe anlamlı cümleler sekline
dönüşecektir. Belki o gün yeni öğrendiğiniz “hindistancevizi” kelimesini dışarıda duyar duymaz tanımanız “birisi hindistancevizinden bahsediyor” demeniz Çinceyi kağıt üzerinden değil gerçekten öğrenmeye başladığınızın işaretidir.
Çin’de yabancılara Çince öğretmek konusunda uzman eğitmenler tarafından verilen Çince eğitimi bile tek başına yeterli olmayabilir. Cuzi miktarda ücretleri olan konuşma hocaları tutabilir, ekstra ders alabilir ya da zaten yabancılara Çince öğretmekten çok hoşlanan cinlilerle konuşarak, tonlamayı doğru yapıp yapmadığınızı sorarak pratik yapabilirsiniz.
Çin’de eğitim almak isteyenlerin gitmeden önce çok basit bir kaç kelime dışında Çince öğrenmesinin gerektiğini sanmıyorum. Muhtemelen tonlama hatalarından dolayı öğrendiklerinizle de anlaşmak mümkün olmayacaktır. Çin’de eğitim veren kurumların kaynakları Çince ve İngilizce olduğundan İngilizceyi geliştirmek daha yararlı olur. İngilizce yetersizliği yüzünden Çince eğitimin bir noktada tıkanmaması için eldeki tüm imkanları bu yönde kullanmak Çince eğitimi alırken İngilizce çalışmak zorunda kalmanızı engeller.
İlk etapta yardımcı olması için Türkçe- Çince kaynak kitaplar temin edebilirsiniz. Benim faydalandığım ilk eser Fono’nun Çince konuşma Kılavuzu olmuştu. Diğer yayınlardan çok verim alamadım. Ayrıca Taksim’deki Simurg Kitabevi’nden aldığım Çince El Kitabi da çok faydalı oldu. Idil Nilay Boran’ın hazırladığı bu kitap oldukça kullanışlı.
Neden Çince?
Çince öğrenmek için akla gelen ilk iki sebep Cin’de üniversite okumak ve ticaret yapmak. Bunun dışında hobi olarak ya da “herkes öğreniyor, ben de öğreneyim” diyerek Çince ile ilgilenenlerin bu fikirleri kısa bir sure sonra yerini “iki Avrupa dili öğrenirim daha kolay olur” fikrine bırakacaktır.
İki başlık altında ele alırsak:
Çin’de üniversite okumak için Çince öğrenmek
Çin’de üniversite okumak için HSK adi verilen bir sınava girip önce Çince yeterliliğinizi ispatlamak gerekmektedir. Peki, HSK nedir?
HSK: Çincesi Hànyǔ Shuǐpíng Kǎoshì olan Türkçe de Çince Seviye Tespit Sınavı diyebileceğimiz bir dil sınavıdır. Beijing Language University’ye bağlı HSK Center tarafından hazırlanan sınava Çince öğrenen yabancı uyruklu öğrenciler ve Cin’deki azınlıklar katılır. Sınav Çince seviyenizi 1-11 arası puanlamaya Gore belirler. Bu puanlamaya Gore bir bolum seçebilirsiniz. Puanınızın durumuna Gore yabancı öğrencilerle ya da Cinli öğrencilerle birlikte okuyabilirsiniz. Cinlilerle beraber okumak ya da Cin Dili ve Edebiyatı gibi bolümler daha fazla puan gerektirir.
İşte bu sınavı geçen öğrenciler Cin’de üniversite okuma hakkini kazanabilirler. Cin’de birçok üniversite dünyanın en iyi üniversiteleri listesine girmektedir. Burada başlayacağınız dil öğrenimi ve ardından gelecek lisans eğitimi ile akademik kariyerinize başlayabilirsiniz. Ancak, Cin’de bulunan üniversitelerin Türkiye’de denkliğini öğrenmek için bilgi almanız iyi olur.
Çin’de dil öğrenimi gören ya da üniversite okuyan birçok Türk öğrenci mezun olunca genel olarak ya mevcut firmalardan birinde is bularak ya da kendi isini kurarak is hayatına atılır.
Ticaret için Çince öğrenmek
Bugün birçok Türk firması Çin ile is yapmaktadır. Gerek kendi ofisleriyle gerekse aracılarla çalışan bu firmalarda çalışan Türkler Çince öğrenirler. Çin’de yasamak ve is yapmak için öğrenilecek Çince için Dil Okulu ya da evde alınan özel dersler pratik birer çözüm olabilir. Zaman içinde çevreyi saran Çincenin de etkisiyle konuşma ve Pinyin konusunda yeterli seviyeye ulaşılabilir. Çin’de belli büyüklüğe ulasan ihracatçı firmaların çoğunda kotu de olsa İngilizce konuşan bir personel bulunur ve genel olarak yari Çince yari İngilizce konuşarak anlaşmaya varılabilir. Uzmanlık gerektiren konularda ise mesleki Çince yine ek dersler sayesinde öğrenilebilir.
Çince öğrenmek için İngilizce kaynaklar oldukça fazladır. Internet üzerinden bunlara ulaşabilirsiniz. Ancak Türkçe kaynak hala neredeyse yok denecek kadar az. Yakin zamanda yayınlanan Çince – Türkçe sözlük Çince öğrenenler için oldukça gereklidir.
Çince öğrenmek için bir diğer tavsiyem de İngilizce – Çince elektronik sesli sözlükler. Acil durumlarda sizin yerinize tonlamayı doğru yaparak hayat kurtarabilir.
Kısacası Çince öğrenmek için öğrenme eforu yanında bir de kaynak bulma konusunda uzmanlaşmanız gerekebilir.
Nesibe Kablan
bende ören bek istiyorum
world very very speak language china
Merhaba,
Çin, Çince ve Türkler için Çince konularında sitemizdeki kaynaklara da gözatabilirsiniz.
Selamlar..
ben çinceyi çok seviyorum
şey baykuş hemen nasıl öğrenebilirim
yok
Merhaba, bildiğim kadarıyla bölümleri çince ve ingilizce olarak iki ayrı dilde okumanız mümkün. Üniversite ve bölümüne göre değişebilir. Hanziları okumak düzenli bir çalişmadan sonra sıfırdan başlıyan biri için temel hiyelogrifleri 2 ayda okumaya başlarsınız. Yazması zordur çünkü çok detaylı karakterlerdir. Karakter hazneleride çok zengin olduğu için aklınıza gelmesi biraz sıkıntı olabilir. Unutmamak için sürekli çalişmak ister.
çinde oumak veya iş kurma amacıyla öğrenmiyorsanız hiç uğraşmayın yazımıyla ben sadece sözcükleri öğreniyorum…..
merak etmeyin türkiyede çinle ticaret yapan okadar çok firma varki. hata eleman bulamayan birçok kimse var. Ve ilerde çin’in türkiyede yatırımları olacak şuandada var zaten. yani çince şuan çok önemli bir dil bence.
üniversitelerdeki öğretim çincemi ?
peki çincese o şekili yazıları okumak anlamak kolaymı ?
kolaysa neden yazma en zoru ?
help me !
çok beğendim teşekür ederim.
Çince öğrendiniz sonrası , Çinde kalmak ve iş yapma gibi bir şans neredeyse yüzde on kadar düşük bir rakam.Türkiyeye döndüğünüzdede iş bulmakta büyük sıkıntı çekeceksiniz.Neden mi ? A- Türkiyede Çin ile çalışan şirker sayısı Türkiyeye göre malesef sınırlı , Çince öğretmenliği diyorsanız o da malesef aynı B- Sadece Çince bilmek size getiri getirmeyecektir.Yanında başka türlü özeliklerinizin bulunması gerekecektir.C-Şuan Türkiyeden Çine giden öğrenci sayısı geçmişe göre artış göstermiş durumda ve bu ilerde iş bulmanın ve rekabetin daha da artacağına işaret eder. Temenim herkesin emeğinin hakını bulması ama bu krizde zor gibi görünüyor.Yinede herkese başarılar dilerim.
çin ceyi düzgün ögrenmek için neyapmam yerekiyor bilenler itavsiyede bulunabilirmi
ben suan cindeyim ilgim arti bile 🙂
Oncelikle Çince ders alarak falan öğrenilmez. Çünkü fonetik bir dil değil. Çok duymak ve çok tekrar etmek gerekli,
Ben başardım, hem de çok kısa sürede.. Nasıl mı?
Chinesepod.com
Hemen girip beginer – beginer/elementary bridge course aliyorsunuz.
İlk 5-10 ders ile çinceye biraz asinalik kazandıktan sonra, farklı bir yöntem izlemenizi tavsiye ederim.
Önce dersleri yüzersek geçip yeni kelimeleri bulun. Her yeni karakteri yelowbridge sitesinin sözlüğünde inceleyerek yazımını okunuşunu öğrenin.
Her ayın ilk on gunü bu sekilde 100 karakter öğrenin. Kalan 20 gün dersleri daha detaylı calışma zamanı. Ama aynı zamanda bu 20 gün boyunca o yüz karakteri ve onlarla oluşturduğunuz kelimeleri her gün bir kez tekrar edin. Ruhunuza işlemeli karakterler.
Karakterleri ogrendikten sonra dersler kolay. 100 kelime 5 ila 20 ders arası bir sayı demek. Kelimelerini ezberlediğiniz bu dersleri nasil çalışacaksınız? Sadece dinleyerek..
Ders mp3lerini dinlemenize gerek yok, dinleseniz bile 1 kere dinleyin yeter. Vakit kaybi. Her dersin diyalogunu ve expansion bölümününü birer ikişer kez okuyun. Sonra diyalog mp3leri ile tekrar egzersizleriyle dolu mp3leri mp3 çalara atın. Ve hergün 1kac sat dinleyin. Hepsi bu.
Özetle:
İlk 10 gün 100 karakteri (takriben 100 ila 300 arası kelime demek) ezberleyip pinyin okunuşları ile tablo haline getirin.
Kalan 20 gün günde 1 sat kelime tekrarı, 15 dakika okuma, 1-2 sat mp3 dinleme.
Bu sekilde altı ay çalıştıktan sonra çince konuşmaya başlarsınız, 1 yıl sonunda orta seviye çince biliyorum diyebilirsiniz. 1.5-2 senede anadilinize yakin seviyeye gelirsiniz. İse yaramazsa beni bulun.
Bu arada beli bir seviyeye geldikten sonra (6 ay) bolca çince dizi izleyin. Çok yardımı olur.
İyi çalısmalar.
Oncelikle Bende Soze Soyle Basliyayim Bende Uzun suredir cindeyim ama size tavsiyem kesinlikle kursa gitmeyin faydasi olmaz cunku kursta ogrendiginiz cinceyle cinde yasiyamazsiniz ayrica bir cinliyle konusamazsiniz neden diye soracaksiniz?????
soyleyim her bolgenin her halkin yerel bir dili var sadece soyluyecegim size dili yerinde ogrenin yani bir kursta ogrendiginiz ingilizcemi daha iyi yoksa ingilterede ogrendiginiz ingilizcemi ? ben burda yasadigim surece en ufak merhaba bile diyecek cincem yoktu ama suanda her cinliyle herkesle rahatcana anlasabiliyorum eger sorunuz olursa ciksmusty@hotmail.com adresim sirket adresimi veremem kusura bakmayin sorunuz olursa email atarsiniz yada kaydedin gunde 6 st msn de bulunuyorum…
zai jian=gorusmek uzere
çok güzel
cok tesekurler , ben de cınce ogrenmek ıcın 3 senemı ayırmaya karar verdım ve kesınlıkle kararlıyım ıyı derece de okuma yazma dılınce cınce ogrenmek ıcın .Suan Ingılızce / Rusca dılerıne hakımım ancak cınce ogrenmeyı hırs halıne getırdım.Antalyada yasıyorum ve ne yazıkı cınce adına egıtım veren hıcbıryer bulamadım.. Yardımcı olacagınız bır konu varsa lutfen yazın … Bu dılı ogrenecegıme daır cok kararlıyım ve gerı donus asla yapmayacagım…Cıne gıtme durumum olsa bıle orada kalamam … ancak burda mutlaka bır yer bulmalıyım,destegınıze ıhtıyacım var lutfen bılgılerınızı paylasın…
Tesekurler ,
Basarılar,
Özge GÜRÜN
Verdiğiniz bilgilerden dolayı çok teşekür ediyorum.Benimde dogu dilerine olan ilgim oldukça fazla.bu dilerden ingilizceye tercümanlık yapmak istiyorum.bu alanda güzel bir eğitim verebilecek bir üniversite arayışı içerisindeyim 🙂
ewet doğru çince öğrenmek için güzel bi kaynak olmuş fakat bide öğretecek biri olsaydı dahada i olurdu
Cok tesekürler elerinize sağlık çok güzel bir kaynak olmuş. xie xie =)
çok teşekür ederim. çince öğrenmek isteyenler için çok önemli bir kaynak olmuş. eminim Türkiye’de çinceye verilen ticaret dolayısıyla her geçen gün daha da artacaktır. saygılarımla.