Türkiye’de bankacılık sektörü gelişmekte olan ve uzun zaman bu gelişimini sürdürecek sektörlerden biri. Birçoğumuz hayatımız içinde yer alan bankalardan kredi, kmh, kredi kart vb. ürünleri kullanmaktayız. Genel sorun şu ki her ürün kendilerine ait özellikler taşıyor fakat biz yeterince bu konuda bilgi sahibi değiliz. Bu nedenle sizleri sıkmayacak ölçüde kısaca bu ürünlerden olan kredi kartından bahsedelim.
Kredi Kartı Nedir, Ne İşe Yarar, Faiz Oranları Nasıl Belirlenir?
Kredi kartı bankaların bizlere belli miktarlar üzerinden tahsis ettiği limitle alışverişlerimizi nakite gerek duymaksızın yapabildiğimiz üzerinde çipi bulunan güvenlikli kartlardır. Direk pos üzerinden ödeme yapabileceğimiz gibi sanal poslar sayesinde alışverişlerimizi internet üzerinden de gerçekleştirebiliriz. Her kredi kartının üzerinde sahibine ve kartın kendisine ait bilgiler barındırır. Kredi kartı sahibinin adı soyadı, kartın numarası (16 hanedir), son kullanma tarihi ve arka yüzeyinde bulunan son üç haneli kredi kartı güvenlik numarası. Bu bilgiler kart sahibine internet üzerinden alışveriş yapmasını sağlarken direk mağazadan pos üzerinden chip and pin uygulaması sayesinde alışveriş yapabiliriz. Pin genelde 4 hanedir ve kullanıcı tarafından belirlenir.
Yapılan alışveriş tek taksit ya da taksitli olabilir. Her banka BDDk’nın belirlediği faiz oranları çerçevesinde alışverişten belli oranda faiz kazanır. Buna alışveriş faizi denir. Alışveriş faizi gelen ekstrede harcamaların içinde gösterilir. Bu ekstreler bize iki ödeme türünü gösterir. Bunlardan birisi dönem tutarı, diğeri ise asgari ödeme tutarıdır. Dönem tutarı ekstre kesildikten sonra belirlenen tarihler arasında ödenir. Eğer bu tutar ödenmezse kart gecikmeye girer. Banka alacağını zamanında alamaması nedeniyle gecikme faizi uygulayabilir. Eğer belirlenen tarihlerde asgarisi ödenir ise (asgari tutar genellikle dönem tutarının %25’idir.) bu sefer banka o dönemki borcunu tahsil edemediği için alışveriş faizi işletmeye devam eder. Kartın 3 dönem ödenmemesi sonucu banka yasal uygulamalar gereği ihtar yazısı gönderir. Ödeme işlemi halen gerçekleşmez ise banka 90.günde idari takibe orada da sonuç alınamazsa yasal takibe devreder. İdari takip ve yasal takibe giren müşteri 5yıl boyunca merkez bankasında görünür ve çoğu banka o kişiyle çalışmaz. Bankanın dosyayı idari takibe devretmesi sonucu oluşan masraflar ve temerrüt faizi müşteriye aittir. Halk arasında kara liste diye bilinen olay kısaca budur. Çoğu banka olayların bu aşamaya gelmemesi için müşteri ile anlaşma yolunu seçer. Takibe devretmeden yapılandırma ya da takip sonrası yapılandırma gibi. Bu konuda BDDK’nın kesin uygulama kriteri olmadığı için taksitlendirme işlemi bankaların üst yönetiminin belirlediği şekilde olur. X bankası borcu 24 taksite peşinatsız bölerken Y bankası peşinat isteyip 10 taksite ayırabilir. Müşteriler genelde bunu dile getiriyor fakat unutulmaması gerekir ki banka alacağını taksite bölmek zorunda değildir. Sonuçta bu bir teklif olup her iki tarafında onayı ve rızası ile gerçekleşir.
Kart Aidatı ve İadesi
Kredi kartları ve kullanıcıları arasındaki en büyük sorunlardan biri de bu konu üzerindedir. En son çıkan yasa ile bankaların aidatsız kredi kartı sunma zorunluluğu getirilmiştir. Eğer kredi kartınıza aidat yansımış ve siz bu tutarı ödemek istemiyorsanız bankanın müşteri hizmetlerine konuyu bildirmeniz yine sonuç alınamazsa illerde Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü, ilçelerde ise Kaymakamlık binalarında yer alan hakem heyetlerine başvurmanız gerekmektedir.
81 İl Müdürlüğü ile 851 ilçede Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri bulunmaktadır. Tüketici Mahkemeleri ise her il ve ilçenin Adliye binalarında bulunmaktadır. Dilekçe ve ilgili kart aidat ücretinin gösterildiği ekstre ile başvurmanız yeterlidir.
Sonuç olarak bankalar ve kişiler yasal çerçevelerle bir araya gelmiş anlaşmaya dayalı bir ticaret sürerler. Bankalar çoğu kişinin iddaa ettiği gibi tefeci kurumlar değildir. Sürekli iç ve dış denetleyiciler tarafından denetlenen kurumsal firmalardır. Çoğunlukla sorun bilgisizlikten kaynaklanmakta olup bu yazımızla konuyu açıklık getireceğimizi umuyoruz.
Çok teşekür ederim işime yaradı
çok yararlı bir konu teşekürler.