Yazar: nedir

Perspektif, kelime anlamı ile bakış açısı demektir. Kavramsal olarak, olayları ve toplumsal gerçeklikleri kavramak ve onları analiz etmek için başvurulan bir düşünce tekniği olarak nitelendirilir. İnsanlar eşyalara da bakmaktadırlar. Maddenin uzaktan görünümü de perspektif olarak tarif edilmiştir. Bu yönüyle perspektif dünyayı ve evreni anlamanın, dünyaya bakışın tekniği olmuştur. Bilimsel bir olayın incelenmesi için hangi bakış açısı ile konunun incelenmesi gerektiği belirlenmelidir. Sosyal bilimlerde toplumsal olayların, değer yargılarının kavranması aşamasında konuya hangi perspektiften bakacağımız çok önemlidir. (Teolojik, ideolojik, tarihsel, v.b.)  Perspektif, felsefe için de başvurulması gereken bir tekniktir. Filozof dünyaya hangi gerçekliklerle bakacağını iyi belirlemelidir. Edebiyatçılar eserlerinde anlatacakları olayları kurgularken konularına hangi gerçeklikten bakacaklarını araştırmalıdırlar. Perspektif, sanatın diğer dallarında da kullanılan bir tekniktir. Ressamlar üç boyutlu nesneleri iki boyutlu düz bir zemin üzerinde üç boyutlu haliyle çizebilmek için perspektifken yararlanmışlardır.   Resimdeki objelerin gerçeğine ne kadar uygun oldukları ressamın perspektifine bağlıdır. Proje çizimlerinde mimarlar perspektiften yararlanmaktadırlar. Perspektif tekniğinin sinemaya önemli katkıları olmuştur. Kameraman görüntüleri canlı ve estetik bir biçimde seyirciye seyrettirebilmek için çekimleri bazen yakın plandan bazen uzatan, yandan, arkadan… İşlenen temanın ritmine ve duygusuna göre çeşitli perspektiflerden çekim yapılmak suretiyle eserin zevkle seyredilmesi amaçlanmaktadır. Doğadan edindiğimiz izlenimlerimizi kendi iç dünyamızda karakter yapımız ve ruhsal değerlerimizle harmanlamak suretiyle oluşturduğumuz değer yargılarımızla perspektifimizi geliştiririz. Doğada olup biten olgular, yaratılan değerler, fikirler, düşünceler hep aynı perspektifle değerlendirilemez. Olgulara oluş biçimindeki tavırları ve verdikleri mesajlara göre farklı perspektiflerle bakılmalıdır. İnsanların değer yargıları birbirlerinden farklı...

Hijyen kelimesinin kökenine bakıldığında tıp tanrısı Asklepios’un kızı Hygieia karşınıza çıkmaktadır. Tıp tanrısının gerçekleştirdiği iyileşme görevinin yanı sıra koruma görevini de kızı Hygieia almıştır. Yunan ve Roma mitolojisinden gelen bu isim günümüzde hijyen olarak kullanılmaktadır. Tıp açısından bakıldığında hijyen kelimesi, sağlık bilimi, sağlık hizmetleri ve koruyucu hekimlik gibi konuları kapsamaktadır. Kelime olarak bakıldığında hijyen kelimesini sağlığınızı bozacak olan şeyleri engellemek amacıyla yapılan uygulamalar ya da alınan temizlik önlemleri olarak da nitelendirebiliriz. Gün boyunca insan, sağlığını bozan pek çok unsur ile karşı karşıya kalmaktadır. Yaşanılan mekanın temiz olması, giyilen kıyafetin ve vücudun temizliği bu konuda ilk olarak yapılması gereken işlerden bir tanesidir. Hijyen konusu altında pek çok alt başlıkta yer almaktadır. En çok kullanılan ve karıştırılan terimleri ise sterilizasyon, dezenfeksiyon ve antiseptik kelimeleri oluşturmaktadır. Sterilizasyon: Sterilizasyon yöntemleri ve işlemi farklılık oluşturabilmekle birlikte işin temeli aynıdır. Sterilizasyon bulunan ortamın bütün bakteri, virüs, spor kısacası tüm canlı mikroorganizmalardan arındırılması işlemidir. Sterilizasyon işlemi genellikle fiziksel ve kimyasal yöntemlerle yapılabilir. Fiziksel yöntemler temel olarak ısı ve nem oluşturmakla birlikte kimyasal sterilizasyon yöntemi kimyasal maddeler ve gazlar ile gerçekleştirilmektedir. Dezenfeksiyon: Dezenfeksiyon patojen olan mikroorganizmaların fiziksel veya kimyasal yöntemler ile öldürülmesi ya da üremelerinin durdurulması olarak tanımlanabilmektedir. Statik olarak yapılan dezenfeksiyon işleminde ortamda bulunan bakteriler ölmez, sadece üremeleri durdurulmaktadır. Antiseptik: Antiseptik mikroorganizmaların öldürülmesi ya da onların üremelerinin durdurulması amacı ile kullanılan maddelerdir. Hijyen konusu oldukça geniş bir kavramdır. Bu kavramın içerisine giren bir başka konu ise...

Demir bir metal olup yer kabuğunda çok sık bulunmaktadır. Demir metal olarak demir cevherlerinden elde edilmekle birlikte, bu metali element olarak doğada bulmak mümkün olmakla birlikte bu ihtimal oldukça düşüktür. Demir elementinin Latince adı Ferrum’dur. Ferrumun atom numarası 26 olup simgesi Latince adının ilk iki harfi olan Fe’ dir. Demrin eriyik haldeki içeriğinde % 96,5 oranında demir bulunurken %3,5 oranında da karbon ihtiva etmektedir. Elde edilen bu ürün oldukça kırılgan bir yapıya sahiptir. Bu nedenle işlenmesi bir hayli zordur. Fakat dekarbonize işlemi yapılarak karbon ortamdan uzaklaştırılarak bu kırılganlık azaltılabilir. Demirin kullanılmaya başlaması tam olarak bilinmemekle birlikte M. Ö. 4000’li yıllara dayanmaktadır. Tarihe bakıldığında demirin ilk kullanımlarına mızrak uçları, bıçak gibi delici aletler ve süs eşyalarında rastlanmaktadır. Bu bulgulara ise daha çok Sümer ve Mısır uygarlıklarının kalıntıları aracılığıyla ulaşılmaktadır. Zaman ilerledikçe demirle yapılan eşyaların sayısı artmış olmakla birlikte çok daha zor şekillere sahip ürünler de demirin ergitilmesiyle yapılmaya başlanmıştır. M.Ö 2000’li yıllara gelindiğinde  bilhassa Mezopotamya ve Anadolu civarında demirden yapılan demirden yapılan objelere ait buluntulara daha sık rastlanmaktadır. Günümüzde demirin kulanım alanları bir hayli yaygın olmakla birlikte süs eşyalarının yanı sıra otomotiv, gemi gövdesinin yapımı, inşaat işleri gibi pek çok üretim sürecinde de düşük fiyat özelliği sayesinde tercih edilmektedir. Demir alaşımı olan çelik de günümüzde oldukça yaygın bir kullanıma sahiptir. Bunun yanı sıra pik demir, dökme demir, karbon çeliği, dövülebilir dökme çelik, alaşımlı çelik, demir oksi için de çeşitli kullanım...

Eski bir kelime olan ‘bilmukabele’ kelimesi onaylamak, ‘ben de’ anlamında kullanılan bir kelimedir. Eski zamanlarda yani bundan yirmi ya da yirmi beş sene öncesinde sıklıkla kullanılan bilmukabele kelimesi günümüzde artık pek kullanılmayan bir kelimedir. Herhangi bir konuşmada karsıdaki kişinin sözüne ya da davranışına onay vermek, bende davranışınıza ya da düşüncenize katılıyorum demek için kullanılıyordu. Karsıdaki kişinin düşüncesine ya da davranışına katılmaya işaret ettiği için aynı zamanda da nezaket belirten bir davranış ya da söz olarak da kullanılır.  Günümüzde çok sık olmasa da bilmukabele kelimesini kullanan kişileri görebilirsiniz. Eski bir kelime olması ve günümüz insanların için çok fazla anlaşılır olmamasından dolayı pek fazla kullanılmamaktadır.  Kolay telaffuz edilemediği için bilmukabele yerine ben de, biz de gibi karşılık gelen ve daha kolay telaffuz edilen kelimeler kullanılmaktadır. Genel sözlük bilgisi olarak bilmukabele kelimesi karşıdaki kişilerin konuşmasına katılma anlamına gelen ben de ya da biz de manasına gelmektedir. Kelime kökenini Arapça bir kelime olan ‘mukabele’ den almaktadır. Arapça kökenli olan bilmukabele kelimesini Türkçe olarak karşılayacak pek çok kelime dilimizde bulunmaktadır. Örneğin; Sizin hakkınızda güzel düşünler besleyen bir kimse size bunları söylediğinde bilmukabele derseniz kişinin size karşı beslediği duyguların aynısını size bu sözleri sarf eden kişi için aynı duyguları ona karşı beslediğinizi bildirmiş olursunuz. Aynı şekilde bir kişinin düşüncesine katılıyorsanız ona bunu belirtmek için bilmukabele diyebileceğiniz gibi ‘katılıyorum’, ‘bence de’ gibi Türkçe kökenli sözleri söylemeniz de mümkündür. Yüzyıllardır pek çok medeniyetle kültür alışveriş yapmış bir...

İyot günlük hayatta hepimizin sıkça vücuduna aldığı bir elementtir. İyotun atom numarası 53 olmakla birlikte simgesi I’dır. İyot, Yunanca mot anlamına gelen bir sözcüktür. Günlük hayatta iyota en sık rastlanılan madde ise tuzdur. Bunun yanı sıra besin yolu ile de sıklıkla vücuda iyot alınmaktadır. Bu element kimi zaman pek çok hastalığı tetiklemiş olsa bile eksikliğinde de meydana gelecek pek çok rahatsızlık bulunmaktadır. İyot kimyasal özellikleri bakımından ele alındığında süblimleşebilen bir maddedir. Süblimleşme sonucunda açığa çıkan madde ise pembe – mor renklerine sahiptir. İyotun kullanım alanlarına bakıldığında ise pek çok alan göze çarmaktadır. İyotun kullanım alanları: 1. İyot oldukça iyi bir antiseptiktir. 2. Bir çok ilacın terkibinde yer alır. (Özellikle antiseptik etki nedeniyle) 3. Gıda katkılarında, boyalarda kullanılır. 4. Fotoğrafçılıkta da kullanımı söz konusudur. Nişasta pek çok madde ile kolatlıkla reaksiyona girebilir. İyot oksijen ile reaksiyona girmemesine rağmen allotropu olan ozon (O3) ile kolaylıkla reaksiyona girerek I4O9 bileşiğini meydana getirmektedir. Ayrıca iyot halojenlerle de reaksiyona girebilecek kadar aktif bir maddedir. İyot flor, brom, klor halojenleri, ile reaksiyon vermektedir. Reaksiyon sonucunda elde edilen ürünler halojenin cinsine göre değişkenlik göstermekle birlikte sonuç ürün katı, gaz ya da sıvı bir özelliğe sahip olabilir. İyotun derişik nitrik asit ile reaksiyona girebilmesi için ortam koşullarının sıcak olması gerekmektedir. Bu reaksiyon sonucunda elde edilen ürün ise iyodat asididir. İyot sadece asitlerle değil bazlarla da tepkimeye girme özelliğine sahiptir. Bazlarla gerçekleştirilen reaksiyon sonucunda açığa çıkan ürün iyodattır....

Salvo dilimize İtalyancadan geçen bir kelime olmakla birlikte pek çok dilde farklı kelimelerle bilinen salvo, genellikle topla yapılan yaylım ateş olarak bilinmektedir. Yaylım ateşi birden çok ateşli silahın aynı zamanda ateş etmesi anlamına gelmektedir. Salvo özellikle savaş döneminde tercih edilen bir teknik olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca salvo ya da yaylım ateşi kelimesi sadece savaş sırasında kullanılan bir teknik olarak değil günlük kullanımda da sıkça kullanılmaktadır. Özellikle tartışmalı konularda sıkça kullanılan bir deyim haline gelmiştir. Örneğin konuşmalar esnasında ya da siyasi bir tartışma sırasında birbirine art arda söz söyleyen kişiler için birbirlerini yaylım ateşine tutmak şeklinde nitelendirebilirler. Ayrıca futbolda art arda atılan kaleye çekilen şutlar için de salvo atışı şeklinde kullanılmaktadır. İtalyancadan geçen bir kelime olan salvo, günlük hayatta bir tartışmada, siyasi bir konuşma içerisinde ya da asıl anlamı olan savaş sırasında art arda yapılan atışlar için kısacası yaşamın her kesitinde kullanılan bir sözcük olmuştur. Herkes tarafından farklı bir anlam ifade eden salvo, baştan savma, top atışı ile selamlama, alkış yağmuru, bahane gibi anlamları da bünyesinde...

Saye; Farsça kökenli bir kelime olup yıllar önce Türk diline geçmekle birlikte günümüzde de günlük hayatta sıklıkla kullandığımız bir kelimedir. Farsça kökenli saye kelimesin anlamına bakıldığında sözlük anlamı ‘gölge’ olup günlük yaşantıda çok farklı ve yakın anlamlarda da kullanılmaktadır. Günlük hayattaki söylemlerde genellikle bir şeyin sayesinde kalıbı kullanılarak, örneğin; babamın sayesinde, mecazi anlamda bir kullanım yapılmaktadır. Ayrıca mecazen lütuf ve ihsan anlamına gelen bu sözcük Osmanlı döneminde de sıkça kullanılan bir kelimeydi. O dönemlerde daha çok ‘saye-i şahanede’ olarak kullanılmış olup bu padişahlara layık gibi anlamlara gelmekle birlikte kişiyi övme amacı ile kullanılmaktadır. Saye kelimesi Türkçe’de olumlu anlamlara gelip kişiyi övmek, yaptığı işi ya da yardımı vurgulamak için de kullanılan bir kelime olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca saye kelimesinde türeyen kelimeler de bulunmakla birlikte bu sözcüklerden bir tanesi ‘sayeban’ kelimesidir. Saye kelimesi birinin yardımı ile ya da ihsanı sayesinde gibi anlamları vermekle birlikte ‘sayeban’ kelimesi bir başkasının aracılığı, yardımı ile bir işi başarmak anlamına gelen bir sözcüktür. Bunların yanı sıra ‘saye‘ kelimesini özellikle ‘divan edebiyatı’, ‘aristokrasi edebiyatı’ gibi pek çok edebi metin, şiir içerisinde görmek mümkün olup oldukça köklü bir kelimedir. Özellikle divan edebiyatında yer alan mecazi anlatımlarda sıklıkla yer bulan ve bir şeyin gölgesi altında anlamını veren bu kelime eski metin ve şiirlerde himaye ve koruma anlamlarını da bünyesinde barındırmaktadır. Günlük yaşamda kullanabileceğimiz ‘onun himayesi altında bulunmak’, ‘onun gölgesi olmasa bu yerlere gelemezdim’, gibi pek çok cümleyi saye kelimesini...