MUHASEBE STANDARDININ TÜRKİYE’DEKİ GELİŞİMİ
Bu bölümde, bu Muhasebe Standartlarının Türkiye’deki gelişimi ele alınacaktır.

1. TMSK Süreci

Türkiyede Muhasebe Standartları Kurulu (TMSK), 1999 yılında Sermaye Piyasası Kurulu’na eklenen 4487 sayılı Kanunla kurulmuş olup, 2002 yılında ilk toplantısı ile faaliyete geçmiştir. 2004 yılında yayımlanan yönetmelik çerçevesinde de faaliyetlerine devam etmektedir.
Kurul 2006 yılında uluslar arası Muhasebe Standartları (IFRS) ve yorumlanan çevirisi niteliğindeki TMS, TFRS ve yorumları hazırlanmış ve yayımlanmıştır. BDDK, SPK ve Hazine Müsteşarlığının kendi alanları ile ilgili olarak standart yayımlama konusunda yetkileri olmasına rağmen, kendi muhasebe yönetmeliklerini iptal ederek TFRS’leri zorunlu hale getirmeleri, standartlarının ülke çapında tanınırlığının ve kabulünün başlamasında önem arz etmiştir.

Sponsor Bağlantılar

Çoğu ülkede şirketler içerisinde sayısal olarak büyük bir paya sahip olan KOBİ’ler, birçok özellikli yapıya sahiptir. Bu nedenle finansal raporlama alanında da kendilerine has yöntem ve uygulamaların geliştirilebilmesi amacıyla, 9 Temmuz 2009 tarihinde KOBİ’ler için Uluslar arası finansal raporlama Standartları (IFRS for SMEs)yayınlanmıştır. Bu standartlarla uyumlu olarak ta ülkemizde KOBİ TFRS , 1 Kasım 2010 tarih ve 27746 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak mevzuata dahil edilmiştir.

Ülkemizde de 13/01/2011 tarihinde meclis de kabul edilerek, 14/02/2011 tarihinde de 27846 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren yeni TTK 88. Maddesine uygun olarak, TMSK tarafından yayımlanan standartların uygulanması zorunlu hale gelmiştir.1

2. TMSK’nun Temel Görevi

Kurulun temel görevi; denetlenmiş finansal tabloların sunumunda finansal tabloların ihtiyaca uygun, gerçek, güvenilir, dengeli, karşılaştırılabilir ve anlaşılabilir nitelikte olmaları için ulusal muhasebe ilkelerinin gelişmesi ve benimsenmesini sağlayacak ve kamu yararı için uygulanacak ulusal muhasebe standartlarını saptamak ve yayımlamaktır.

3. TMSK Karar Organı

TMSK Karar Organı; Maliye Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Yüksek Öğretim Kurulu, Hazine Müsteşarlığı, Sermaye Piyasası Kurulu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinden birer, Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğinden bir yeminli mali müşavir ve bir serbest muhasebeci mali müşavir olmak üzere toplam 9 üyeden oluşmaktadır. Üyelerin görev süresi 3 yıl olup, süresi dolmadan ayrılan üyenin yerine ilgili kurumun yeni üye seçmesi gerektiği 2499 sayılı Kanunun EK-1’ inci maddesinde hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca, Kurul Üyelerinin iktisat, maliye, siyasal bilgiler, işletme, iktisadi ve idari bilimler ve benzeri dallarda en az dört yıllık lisans düzeyinde öğrenim görmüş olmaları, başka bir yüksek öğrenim kurumunda lisans düzeyinde öğrenim görmüş olanların ise belirtilen dallarda lisansüstü eğitim görmüş olmaları ve bu alanlarda en az 12 yıl deneyim sahibi olmaları gerekmektedir.2

2011 yılı Kasım ayında yayınlanan KHK, Muhasebe Denetim Standartlarının oluşturulması yetkisini Kamu Gözetim Kurumuna bırakmıştır.

Uluslararası Muhasebe Standartları (IAS’ler) ve Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (IFRS’ler) arasında ya da TMS’ler ve TFRS’ler arasında fark var mıdır?

IASB; IAS, IFRS ve Yorumlar (SIC ve IFRIC Interpretation) olmak üzere, TMSK ise bu düzenlemelerle uyumlu olarak TMS, TFRS ve TMS/TFRS Yorumları olarak düzenleme yapmaktadır. Bu düzenlemeler eşit yaptırım gücüne sahip standart hükmünde düzenlemelerdir. Aralarındaki fark çıkarıldıkları zamanla ilgili olup, IASB’nin yaptığı ilk standart düzenlemeleri IAS; TMSK’nın yaptığı ilk düzenlemeler TMS olarak yapılmıştır. 1973-2001 arası dönemde Uluslararası Muhasebe Standartları Komitesi Vakfı (IASCF), muhasebe standartlarına ilişkin düzenlemeleri “Uluslararası Muhasebe Standartları” adıyla oluşturmuş, Nisan 2001’de Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu muhasebe standartlarını “Uluslararası Finansal Raporlama Standartları” olarak oluşturacağını ve daha önce IASCF tarafından yayımlanmış olan IAS’leri de benimseyeceğini duyurmuştur. Bu tarihten sonra çıkan muhasebe standartlarına ilişkin düzenlemeler IFRS olarak yayımlanmaktadır. TMSK da bu ayrımı dikkate alarak IFRS’lerle tam uyumlu TFRS’leri yayımlamaktadır. Ayrıca, TMSK, Daimi Yorum Komitesi (SIC) tarafından yayımlanmış olan muhasebe standardı yorumlarını TMS Yorumları, Uluslararası Muhasebe Standartları Yorumlama Komitesi (IFRIC) tarafından yayımlanan muhasebe standardı yorumlarını ise TFRS Yorumları olarak mevzuatımıza kazandırmış bulunmakta ve kazandırmaya devam etmektedir.

TÜRKİYE VE DÜNYADA MUHASEBE STANDARTLARININ GELİŞİMİ

Dipnotlar:
_______________________
1 Doç. Dr Burcu Demirel Utku – Kemal Gürsoy, Mali Çözüm Dergisi, Sayı 103, İstanbul Ocak – Şubat 2011 s.20
2 http://www.kgk.gov.tr/