Milgram Deneyi ve Örgütsel Davranış Üzerine
MILGRAM DENEYİ VE ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ ÜZERİNE İSMAİL SARP AYKURT Çukurova ÜniversitesiSosyal Bilimler Enstitüsüİşletme Anabilim Dalı İnsanların otorite ile ilişkisi uzun yıllardan beri sürmektedir. Günümüze gelene kadar birçok bilim insanının otorite üzerinde çeşitli fikirler ortaya attıklarını ve buna ilişkin kimi yaklaşımlarda bulunduklarını görebiliyoruz. Buradan da insanların çağlardır otorite ile iç içe yaşamakta olduğunu ve otoritenin gelişimine tanıklık ettiği sonucuna ulaşıyoruz. Hiç kuşkusuz; otorite nosyonunun etrafında şekillenen görüşlerin en önemlilerinden birisinin Max Weber tarafından ortaya atıldığını bilmekteyiz. Otorite; herhangi bir konuda kişileri harekete geçirme, ortaya atılan düşüncenin doğruluğuna, yapılabilirliğine ve gerekliliğine inandırma, bu sayede de kişiler üzerinde hakimiyet, itaat ve yönlendirme gücü yaratıp bunu kabul ettirebilme gibi edimleri uygulatabilme yeteneği, iradesi ve kararlılığı içeren sosyal, psikolojik ve toplumsal bir kavramdır. Otorite kavramı üzerinde tartışıla gelen bir olgu olmakla birlikte, ampirik bir biçimde değerlendirilmeye alınmış ve hakkında bir çok fikir öne sürülmüştür. Bunlar arasında en çarpıcı araştırmalardan birisi de Yale Üniversitesi öğretim üyelerinden Stanley Milgram’ın otorite ve itaat üzerine yürütmüş olduğu araştırmadır. Milgram bu araştırmada; insanların, bir kişi ya da kurumsal bir yapı olarak otoritenin kendisine pratik ettirmek istediği isteklerine, bu isteklerin kişilerin kendi inanışları, fikirleri ve vicdani hassasiyetleriyle çelişiyor, tezatlık gösteriyor olsa bile itaat edip etmeyeceklerini ve bu konuda istekli olup olmayacaklarını incelemiştir. Milgram; bu deneyi için ilkokul ve doktora mezunu gibi birçok öğrenim düzeyinden erkek ile temasa geçti. 20 ve 50 yaşları arasında olan deney katılımcılarına deneyi sonlandırmasalar bile bir...
Devamını Oku
