Çevre

ÇEVRE

Çevre; insanların ve diğer canlıların yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları fiziki, biyolojik, sosyal, ekonomik ve kültürel ortamdır. En geniş anlamıyla çevre “ekosistemler” ya da “biyosfer” şeklinde açıklanabilir.

İnsanların çevre açısından karşı karşıya kaldığı başlıca problemler şöyle özetlenebilir: 

• Hava, su ve topraklarımızın her geçen gün artan oranlarda kirlenmesi ve önemli bir kısmının kullanılamaz hale gelmesi,  

• Özellikle Büyükşehir ve sanayi bölgelerinin çevre kirliliği sebebiyle yaşanamaz hale gelmesi,  

• Ozon tabakasının delinmesi,  

• Yerkürenin giderek ısınması,  

• Kanser ve benzeri hastalıkların artması, 

• Doğal kaynakların hızla tüketilmesi..  

Şunu da söylemeden geçemeyeceğim; çevre kirliliğinin ana nedeni maalesef biz insanlarız. Çocuklarımıza, torunlarımıza nasıl bir çevre bırakmak istiyoruz? Herkes bu sorunun cevabına göre hareket etmesini bilmeli ve çevre konusunda üzerine düşen görevi yerine getirmelidir.

ÇEVRE ve DOĞAL DENGE

Bir ekosistemde canlılar ile içinde bulundukları cansız çevre arasındaki tüm ilişkiler ve canlılara ait biyolojik ve fizyolojik aktiviteler hiç bir sorun yaratmayacak şekilde devam ettiği sürece, bu ekosistem doğal denge (kararlı denge) içinde demektir.

Ekosistemlerin doğal dengeleri, genellikle insanların olumsuz etkileri veya diğer ekosistemlerden gelebilecek baskılarla bozulur. Aslında, tüm ekosistemler yaratılırken, doğal denge içinde yaratılmışlardır.

Daha başka bir ifadeyle, doğa tarafından yaratılmış bir yaşam ortamında, canlıların gereksinim duyduğu tüm ekolojik yaşam koşulları, optimum düzeyde sağlanmış bulunmaktadır. Örneğin atmosferin gaz bileşimi %21 oksijen, %78 azot, on binde üç karbondioksit ile optimum bir solunum ortamı yaratılmıştır. Aynı şekilde, doğal faktörler etkisiyle binlerce yılda oluşmuş topraklar, her türlü bitkisel ürünü verecek karakterde yaratılmıştır. Bu şekildeki ortak nimetler canlıların hepsi tarafından aynı kolaylıkla ve sorunsuz olarak kullanılmaktadır. Ancak, bunun yanında doğa, bireysel olarak canlılara bazı özel yetenek ve yaratılış karakteristikleri de sağlamıştır. Böylece, doğal dengeyi bazı tehlikelere karşı koruma önlemleri almıştır.

Asuvan Barajı ve Doğal Denge Bozulması Nedenleri

Baraj yapılmadan önce Nil Nehri tarım bakımından çok verimli, zengin alüvyonlu topraklar taşıyor ve bunlarla Nil Deltası’nı doğal gübrelerle gübreliyordu.  Ayrıca bu deltayı suluyordu. Baraj yapılınca doğal gübreleme durdu aynı zamanda kurak bir alan meydana geldi.  Bunun sonucunda deniz suyu ve şiddetli buharlaşmayla delta toprakları tuzlandı ve çoraklaştı.

Nil Nehri, baraj yapılmadan önce, denize döküldüğü kısımda yaşayan balıklara bol miktarda oksijen getiriyordu. Bu sular barajla tutulunca, hem oksijen akımı, hem de balıklar için yem olabilecek bazı organik madde taşınması ortadan kalktı. Bütün bunlar da ekolojik dengeyi bozarak bazı balık türlerinin yok olmasına neden oldu.

Sulama başlayınca, sulanan tarlalarda salyangozlar arttı. Müslüman olmayanlar bunlardan bol bol yedikleri için karaciğer hastalığına yakalandılar. Bunun nedeni biraz güç anlaşıldı. Ancak, bir zooloji uzmanı, salyangozlarda parazit olarak yaşayan bir canlının varlığını ortaya çıkardıktan sonra, hastalığın bu parazitten meydana geldiği belirlendi.

Yakında olsun, uzakta olsun

Tanrının yarattığı her şey

Gizliden gizliye bağlı birbirine

Bir yıldızı rahatsız etmeden

Dokunamazsınız bir çiçeğe

                        Francis Thompson

DOĞAL AYIKLAMA, DOĞAL SELEKSİYON

Doğal seleksiyonun tanımını ilk kez Charles Darwin ortaya koymuştur.

Doğal seleksiyon düşüncesine göre, doğada güçlüler yaşamını sürdürür, güçsüzler ölür. Ortamın olumsuz koşullarına uyum sağlayanlar varlığını korurken, uyum sağlayamayanlar ölür. Bu olaya doğal seleksiyon denir.