Nesnesi olmayan ya da nesne alamayan fiillere “geçişsiz fiil” denir.
NOT: Geçişsiz fiillere “ne, neyi, kimi?” sorularını sorduğumuzda yanıt alamayız.

Sponsor Bağlantılar

Arka sıradaki öğrenci sürekli gülüyor.  (geçişsiz)
                                      ne, neyi, kimi?

Ne gülüyor? / Neyi gülüyor? / Kimi gülüyor?  →  Yanıt yok

Yukarıdaki örnekte fiile “ne, neyi, kimi?” sorularını sorduğumuzda gerek cümle içinde gerekse zihnimizde bir yanıt bulamıyoruz. Yani “gülmek” fiili, nesne almamış, hayalî olarak da alamıyor. Bu nedenle “gülmek” fiili, nesnesine göre geçişsiz çatılı bir fiildir.

Teyzem televizyonun karşısında uyumuş.  (geçişsiz)
                                          ne, neyi, kimi?

Ne uyumuş? / Neyi uyumuş? / Kimi uyumuş?  →  Yanıt yok

Yan masadaki kız deminden beri sana  bakıyor.  (geçişsiz)
                                                      ne, neyi, kimi?

Ne bakıyor? / Neyi bakıyor? / Kimi bakıyor?  →  Yanıt yok

Geceleri gizli gizli  ağlardı.  (geçişsiz)
                       ne, neyi, kimi?

Ne ağlardı? / Neyi ağlardı? / Kimi ağlardı?  →  Yanıt yok

Çoğu insan, dişçiden  korkar.  (geçişsiz)
                          ne, neyi, kimi?

Ne korkar? / Neyi korkar? / Kimi korkar?  →  Yanıt yok

Fiilde Çatı

a) Öznesine Göre Fiil Çatıları

1. Etken Fiiller
2. Edilgen Fiiller
3. Dönüşlü Fiiller
4. İşteş Fiiller
    a) Karşılıklı Yapma Anlamı Taşıyan İşteş Fiiller
    b) Birlikte Yapma Anlamı Taşıyan İşteş Fiiller
    c) Nitelikte Eşitlik Anlamı Taşıyan İşteş Fiiller

b) Nesnesine Göre Fiil Çatıları

1.  Geçişli Fiiller
2.  Geçişsiz Fiiller
3.  Oldurgan Fiiller
4.  Ettirgen Fiiller