Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) tarafından KOBİ’lere ve Girişimcilere yönelik çeşitli destek ve hizmetler verilmektedir. Dokuz başlık altında sunulan bu destek ve hizmetlerin kullanımına ilişkin fazlaca bilgi kirliliğinin bulunduğu gözlemlenmektedir. KOBİ’leri ve Girişimcileri yönlendirmek ve farkındalıklarının artırılmasını sağlamak amacıyla KOSGEB destek programları aşağıdaki başlıklar altında irdelenmiştir.

Sponsor Bağlantılar

* KOBİ Proje Destek Programı,
* Tematik Proje Destek Programı,
* İşbirliği Güçbirliği Destek Programı,
* AR-GE, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı,
* Genel Destek Programı,
* Girişimcilik Destek Programı,
* Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı,
* Kredi Faiz Desteği,
* Laboratuvar Hizmetleri.

1. KOBİ Proje Destek Programı;

Destek Programının Amacı;
KOBİ’lerde proje kültürü ve bilinci oluşturmak, proje yapma kapasitesi geliştirmek yoluyla ekonomiye sağlayacakları katma değerin artırılması amacıyla sunulan projelere maddi destek vermektir.

Desteğin Kapsamı;
KOBİ’lerin; üretim, yönetim ve organizasyon, uluslararası ticaret, İK, pazarlama, finansal ve bu konularla bağlantılı hazırladıkları projeler desteklenir.

Destek Miktarı;
Her bir KOBİ için verilecek destek, en fazla 150.000 TL’dir. Teşvik Yasası olarak bilinen “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” kapsamında, 1 inci ve 2 nci bölgeler için %50, 3 üncü, 4 üncü, 5 inci ve 6 ncı bölgeler için %60 olup projelerin destek süreleri 6 ile 24 arasında değişmektedir.

2. Tematik Proje Destek Programı;

Destek Programının Amacı;
KOBİ’lerin işletmelerini geliştirmeleri ve KOBİ’lerle ilgili Meslek Kuruluşları tarafından bu işletmelerin geliştirilmesi maksadıyla sunulacak projeleri desteklemektir. Bu destek programı; “Çağrı Esaslı Tematik Program” ve “Meslek Kuruluşu Proje Destek Programı” olarak iki alt programı kapsamaktadır.

Desteğin Kapsamı;
KOSGEB tarafından; Hükümet Programı, Kalkınma Planı, Orta Vadeli Program, diğer üst politika dokümanları ve KOSGEB Stratejik Planı tematik alanları kapsamında olan ve hedef kitle, uygulama alanı, bütçe ve hedefler açısından sınırları çizilmiş olan projeler desteklenmektedir.

Çağrı Esaslı Tematik Program kapsamında;
* Personel net ücretleri ve seyahat giderleri,
* Yeni makine-ekipman, yazılım ve donanım alımı veya kiralanması giderleri (taşıt aracı satın alımı ve/veya kiralanması hariç),
* Sarf malzemesi giderleri,
* Hizmet alım giderleri,
* Genel idari giderler desteklenmektir.

Meslek Kuruluşu Proje Destek Programı kapsamında;
* Proje sonuçlarından yararlanabilecek işletme sayısının büyüklüğü,
* İlin ve/veya bölgenin öncelikli geçim kaynakları,
* Yeni girişimci potansiyeli,
* Bölgede oluşturulacak istihdam ve pazara giriş imkânlarının sunulması,
* İnsan kaynaklarının geliştirilmesi,
* Çevre ve enerji verimliliği,
* İş güvenliği,
* Teknik mevzuat konularında hazırlanmış projeler desteklenmektedir.

Destek Miktarı;
Çağrı Esaslı Tematik Programı için;

Destek oranları, KOSGEB tarafından yayınlanacak her bir Tematik Program için ayrıca belirlenmektedir. Geri ödemeli desteklere herhangi bir faiz uygulanmamakla birlikte, ilk 6 ay ödeme yapılmamakta, daha sonra 3’er aylık dilimlerde 8 eşit taksitte ödenmektedir.

Meslek Kuruluşu Proje Destek Programı için;

Geri ödemesiz olarak verilen bu destekler en fazla 150.000 TL’dir. Destekler, 1 inci ve 2 nci bölgeler için %50, 3 üncü, 4 üncü, 5 inci ve 6 ncı bölgeler için %60’tır.

3. İşbirliği Güçbirliği Destek Programı

Destek Programının Amacı;
KOBİ’lerin işbirliği ve güçbirliği çerçevesinde yapacağı ortak tedarik, ortak tasarım, ortak pazarlama, ortak laboratuvar ve makine-tehçizat kullanımı konularında sunacakları projeleri desteklemektir.

Desteğin Kapsamı;
Bu program kapsamında KOBİ’lerin;
* Hammadde, ara mamul, lojistik ve diğer hizmetleri daha hızlı ve ucuz temin edebilmeli amacıyla ortak tedarik,
* Müşteri istek ve pazar talepleri paralelindeki ürün ve hizmet geliştirmeleri, bunların yeni pazarlara ulaştırılması ve yeni tasarımlar,
* Ürün/Hizmet kalitesini yükseltmek, pazar paylarını artırmak, marka imajı oluşturmak ve uluslararası pazarlar için ortak pazarlama,
* Ürün/Hizmet standartlarını geliştirmek maksadıyla kurulan laboratuvarlar,
* Ürün/Hizmet kapasitelerini, çeşitlerini, verimliliklerini ve kalitelerini artırmak maksadıyla yapılacak ortak imalat ve hizmetler gibi konularda sorunlara çözümler getiren, maliyet azaltıcı rekabet avantajı sağlayıcı projeler desteklenir.

Destek Miktarı;
Her bir proje için en fazla 750.000 TL’dir. Bu miktarın 250.000 TL’si geri ödemesiz, geri kalanı geri ödemelidir. Destekler, 1 inci ve 2 nci bölgeler için %50, 3 üncü, 4 üncü, 5 inci ve 6 ncı bölgeler için %60’tır.

4. AR-GE, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı

Destek Programının Amacı;
Bilim ve teknolojiye dayalı yeni fikirler ve buluşlara sahip KOBİ’ler ve girişimcilerin geliştirilmesi, yeni ürün, süreç, bilgi ve hizmet ürütmesi ve ticarileştirilmesi maksadıyla sunulan ar-ge, inovasyon ve endüstriyel uygulamaya yönelik projeler desteklenir.

Desteğin Kapsamı;
Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama alanlarında, yukarıdaki amaçları gerçekleştirecek proje konuları desteklenmektedir.
Ar-Ge ve İnovasyon Programı kapsamında;
* İşlik tahsisi ve kira desteği,
* Makine-teçhizat, donanım, hammadde, yazılım ve hizmet alımı giderleri desteği,
* Personel desteği,
* Proje geliştirme desteği,
* Başlangıç sermayesi desteği,

Endüstriyel Uygulama Programı kapsamında;
* Kira desteği,
* Makine-teçhizat, donanım, sarf malzemesi, yazılım ve tasarım giderleri desteği,
* Personel giderleri desteği sağlanmaktadır.

Destek Miktarı;
Ar-Ge ve İnovasyon Programı kapsamında;
* İşlik tahsisi ve kira desteği,
* Proje süresince KOBİ’lere ve girişimcilere işlik desteği yapılır,
* Girişimci olarak yapılan başvurularda, proje süresince aylık en fazla 500 TL. geri ödemesiz kira desteği verilir.
* Makine-teçhizat, donanım, hammadde, yazılım ve hizmet alımı giderleri desteği,
* Makine, teçhizat, donanım, yazılım ve dışarıdan sağlanan hizmet/işçilik giderleri kapsamında, işletmeye geri ödemesiz 100.000 TL., geri ödemeli 200.000 TL. destek verilir.
* Personel desteği,
* Projede istihdam edilen personel için, lisans mezunlarına 1.500 TL., yüksek lisans mezunlarına 2.000 TL., doktora mezunlarına 2.500 TL. aylık geri ödemesiz destek verilir. Bu desteğin üst limiti her halükarda 100.000 TL.yi aşamaz.
* Proje geliştirme desteği,
* İşletmeye eğitim, danışmanlık, sınai mülkiyet ve fikri mülkiyet hakları başvurusu ve/veya tescil, tanıtım, konferans/fuar/kongre ziyareti/teknolojik işbirliği ziyareti, test-analiz ve belgelendirme giderlerini karşılamak için üst limiti 100.000 TL. olan geri ödemesiz destek verilir.
* Başlangıç sermayesi desteği,
* Ofis donanım ve giderleri için verilecek bu geri ödemesiz desteğin üst limiti 200.000 TL’dir. Uygun maliyetlerin %100’ü desteklenir.

Endüstriyel Uygulama Programı kapsamında;
* Kira desteği,
* İşletmeye proje süresince aylık olarak 1.000 TL. geri ödemesiz destek verilir.
* Makine-teçhizat, donanım, sarf malzemesi, yazılım ve tasarım giderleri desteği,
* Test, analiz ve laboratuvar ekipmanı, bunların sarf malzeme giderleri,
üretim hattı tasarım giderleri, üretime yönelik makine, teçhizat, donanım ve yazılım giderleri için geri ödemesiz olarak en fazla 150.000 TL., geri ödemeli olarak 200.000 TL. destek verilir.
* Personel giderleri desteği,
* Projede istihdam edilen personel için, lisans mezunlarına 1.500 TL., yüksek lisans mezunlarına 2.000 TL., doktora mezunlarına 2.500 TL. aylık geri ödemesiz destek verilir. Bu desteğin üst limiti her halükarda 100.000 TL.yi aşamaz.

5. Genel Destek Programı;

Destek Programının Amacı;
Ülkemizin ekonomik ve sosyal ihtiyaçların karşılanması kapsamında, KOBİ’lerin payını ve etkinliğini artırmak, rekabet güçlerini ve düzeylerini yükseltmek, sanayide entegrasyonunu gerçekleştirmek üzere sunulan projeler desteklenir.

Desteğin Kapsamı;
* Yurt İçi Fuar Desteği,
* Yurt Dışı İş Gezisi Desteği,
* Tanıtım Desteği,
* Eşleştirme Desteği,
* Nitelikli Eleman İstihdam Desteği,
* Danışmanlık Desteği,
* Eğitim Desteği,
* Enerji Verimliliği Desteği,
* Tasarım Desteği,
* Sınai Mülkiyet Hakları Desteği,
* Belgelendirme Desteği,
* Test, Analiz ve Kalibrasyon Desteği,
* Bağımsız Denetim Desteği,

Destek Miktarı;
* Yurt İçi Fuar Desteği,
* KOSGEB tarafından belirlenen yurt dışı ve yurt içi uluslararası ihtisas fuarlarına ve İzmir Enternasyonal Fuarı’na katılımlar kapsamındaki, yer kirası, stand dekorasyonu, katalog, hostes, tanıtım, güvenlik, temizlik giderleri desteklenir.
* Yurt Dışı İş Gezisi Desteği,
* KOBİ’lerin yurtdışı iş gezileri kapsamındaki, konaklama, ulaşım ve program ile ilgili diğer giderleri desteklenir.
* Tanıtım Desteği,
* KOBİ’lerin ürün ve/veya hizmetlerini iç ve dış pazarlarda tanıtmaları kapsamındaki, broşür, ürün katalogu, ve basılı yayınlara verilen reklam giderleri desteklenir.
* Eşleştirme Desteği,
* KOBİ’lerin Eşleştirme Merkezleri’nden alacağı, danışmanlık, organizasyonel ve daimi sergi alanı hizmetleri giderleri desteklenir.
* Nitelikli Eleman İstihdam Desteği,
* KOBİ’lerin yeni eleman istihdamı kapsamındaki, en az dört yıllık eğitim veren fakülte ve yüksekokul mezunu personel istihdamı için yapacağı maaş giderleri desteklenir.
* Danışmanlık Desteği,
* KOBİ’lerin iş planı/proje hazırlama, pazarlama, üretim, bilgisayar, dış ticaret, CE belgesi alınması vb. konularda almış oldukları danışmanlık hizmetleri giderleri desteklenir.
* Eğitim Desteği,
* KOBİ’lerin genel yönetim, pazarlama, üretim, İK, finansman, dış ticaret, yeni teknolojiler vb. konularda alacakları eğitim giderleri desteklenir.
* Enerji Verimliliği Desteği,
* KOBİ’lerin enerji verimliliği kapsamında alacak oldukları, danışmanlık, etüd, eğitim hizmetlerine ilişkin giderler desteklenir.
* Tasarım Desteği,
* KOBİ’lerin ürün tasarımı maksadıyla alacakları tasarım hizmetlerine ilişkin giderler desteklenir.
* Sınai Mülkiyet Hakları Desteği,
* KOBİ’lerin marka, patent, faydalı model belgesi, endüstriyel tasarım tescili belgesi ve entegre devre topografyaları tescil belgesi kapsamında yapmış olduğu giderler desteklenir.
* Belgelendirme Desteği,
* KOBİ’lerin ürün, sistem, personel, iş sağlığı ve güvenliği ile laboratuvar akreditasyon belgelerine yönelik giderleri desteklenir.
* Test, Analiz ve Kalibrasyon Desteği,
* KOBİ’lerin kamu kuruluşları ve üniversiteden alacakları test, analiz, kontrol-muayene ve kalibrasyon hizmetleri giderleri desteklenir.
* Bağımsız Denetim Desteği,
* KOBİ’lerin SPK tarafından bağımsız denetimle yetkilendirilmiş kuruluşlarından almış oldukları Bağımsız Denetim Hizmeti giderleri desteklenir.

Bu program kapsamındaki desteklere ilişkin destekleme oranları aşağıdaki tabloda verilmiştir.

6. Girişimcilik Destek Programı,

Destek Programının Amacı;
Ülkemizin ekonomik kalkınma ve istihdam sorunlarının çözümüne katkı bulunmak amacıyla, girişimciliğin desteklenmesi, yaygınlaştırılması ve bu kapsamda başarılı işletmelerin kurulması için girişimcilerin sunmuş oldukları projeler desteklenir.

Desteğin Kapsamı;
Anılan program, Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi, Yeni Girişimci Desteği ve İŞGEM desteğinden oluşmaktadır.

Program kapsamında, Uygulamalı Girişimcilik Eğitimini tamamlamış ve yapacağı işle ilgili belirlenmiş olan bir formatta hazırlanan İş Planı kapsamındaki projeler desteklenir.

UGE (Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi) genel olarak 70 saattir. Bu eğitimlere katılanlardan ücret alınmamakla birlikte, gündelik harcırah verilir. Söz konusu eğitim, kendi işini kurmak isteyen gerçek kişilere verilmektedir. Eğitim, KOSGEB Hizmet Müdürlükleri ve anlaşmalı kuruluşlar aracılığıyla verilmekte olup, Üniversitelerde “Girişimcilik” adı altında alınan dersler de bu kapsamda değerlendirilmektedir.

Bünyesindeki işletmelere işletme geliştirme koçluğu, destek ağlarına ulaşım, finansal kaynaklara erişim, iş yeri mekanı, ortak ofis ekipmanı, ofis hizmetleri vb. hizmetler sunan İş Geliştirme Merkezleri (İŞGEM)’ler de belirlenen kriterlere uygun oldukları takdirde bu destek programından faydalanabilmektedir.

Destek Miktarı;
Bu program kapsamındaki desteklere ilişkin destekleme oranları aşağıdaki tabloda verilmiştir.

7. Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı;

Destek Programının Amacı;
Gelişme ve Büyüme potansiyeline sahip KOBİ’lerin, Borsa İstanbul (BIST) Gelişen İşletmeler Piyasası’nda işlem görmesini sağlayarak, sermaye piyasalarından fon etmelerinin önünü açmaktır.

Desteğin Kapsamı;
KOBİ’lerin, Gelişen İşletmeler Piyasası’nda paylarının halka açılması sürecinde;
* Piyasa danışmanı danışmanlık hizmet bedeli,
* Bağımsız denetim hizmet belgesi,
* SPK kurul kaydına alma ücreti,
* BIST Gelişen İşletmeler Piyasası listesine kabul ücreti,
* Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) masrafı,
* Aracı Kuruluşlara ödenecek aracılık komisyonu giderleri desteklenir.

Destek Miktarı;
Geri Ödemesiz olarak sunulan bu desteğin üst limiti 100.000 TL. olup her bir hizmet karşılığındaki destek üst limitleri ve oranları aşağıdaki tabloda verilmiştir.

8. Kredi Faiz Desteği;

Destek Programının Amacı;
KOBİ’lerin payını ve etkinliğini artırmak, rekabet güçlerini ve düzeylerini yükseltmek, sanayide entegrasyonunu ekonomik gelişmelere uygun biçimde gerçekleştirmek amacıyla, nakdî veya gayri nakdî kredi temin edebilmeleri için faiz, komisyon ve diğer masraflarına yönelik destek verilmektedir.

Desteğin Kapsamı;
Banka tarafından KOBİ’ler ve girişimcilere kullandırılacak yatırım, işletme sermayesi ve ihracata yönelik Türk Lirası veya döviz cinsinden nakdi ya da gayri nakdi kredilerin faiz, komisyon ve diğer masraflarına yönelik olarak yapılan bir destek türüdür.

Destek Miktarı;
Bu desteğin azami vadesi 48 ay olmakla birlikte, üst limiti 300.000 TL’dir.

9. Laboratuvar Hizmetleri.

KOSGEB, 9 ildeki 11 laboratuvarında, KOBİ’lerin ürün kalitesinin artırılması, uluslararası firmalarla rekabetin sağlanması ve birçok ürünün yurt içinde üretilebilmesi için teknik destek verme ve bilgilendirme maksadıyla hizmet vermektedir. Bu hizmetlerin yürütülmesinde, KOBİ’lere ücretlendirmede destek olunarak düşük ücret uygulaması yapılmaktadır.

Yukarıda bahsetmiş olduğumuz destek ve hizmetlerden faydalanmak isteyen KOBİ’ler ve Girişimciler, hazırlamış oldukları proje/iş planları ve ekli belgeleri ile KOSGEB’in kendi bölgelerinde bulunan Hizmet Müdürlükleri’ne başvurmalı, KOSGEB’in sanal sayfasından, çevrimiçi olarak KOSGEB Veritabanı’na kaydolmalıdır.

Yapılan proje başvuruları, KOSGEB tarafından bilgi, belge ve şekil yönünden incelenmekte olup, projeler kabul edilebilmekte, reddedilebilmekte veya revize edilmek için tekrar gönderilebilmektedir.

Çağan Cem Gezici
Teşvik ve Proje Uzmanı

Yazara Ait Kitabın Satış Linki
KOBİ’lere Büyük İşletmelere ve Girişimcilere Sağlanan Mali Destekler ve Hizmetler
http://www.kitapyurdu.com/kitap/default.asp?id=695862

Yazara Ait Web Sayfası
http://hibe-ve-tesvik-doktoru.webnode.com.tr/

Anahtar Kelimeler (Key Words)
Devlet Destekleri, KOSGEB Destekleri, KOBİ, Girişimci, İş Planı, Proje, Teşvik.

Kaynakça:
KOSGEB, KOBİ Destek Programı Uygulama Esasları
KOSGEB, Tematik Proje Destek Programı Uygulama Esasları
KOSGEB, İşbirliği Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esasları
KOSGEB, AR-GE, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı Uygulama Esasları
KOSGEB, Genel Destek Programı Uygulama Esasları
KOSGEB, Girişimcilik Destek Programı Uygulama Esasları
KOSGEB, Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı Uygulama Esasları
KOSGEB, Kredi Faiz Desteği Yönetmeliği
KOSGEB, Laboratuvar Hizmetleri